عملکرد انواع سقف در معماری داخلی

در این مقاله با انواع سقف از نظر کاربری، روش ساخت، نوع متریال و عملکرد آن‌ها در معماری داخلی آشنا خواهید شد.

انواع سقف در فضاهای معماری

از جمله موثر‌ترین عناصر در تعریف فضاهای معماری سقف ها هستند. در طراحی سقف ها می‌توان با استفاده از فرم‌های مختلف عملکردهای گوناگونی را به اجرا گذاشت، و یا حتی با تغییر در ارتفاع سقف تعریف جدیدی از فضا ایجاد کرد.

بسته به زیبایی شناسی یک فضا، صرفه جویی در مصالح و یا حتی نگهداری طولانی مدت آن‌ها، سقف های مختلفی وجود دارند که می‌توانند نیازهای فنی و عملکردی پروژه‌های معماری را برآورده کنند. سقف ها صرف نظر از روش تولیدشان، چه صنعتی و چه دست ساز، عناصر سازنده‌ای را تشکیل می‌دهند که پوشش داخلی فضاها را تشکیل می‌دهد.

عملکرد انواع سقف در معماری داخلی

سقف‌ها علاوه بر ارائه پوشش داخلی، عملکردهای دیگری از جمله تهویه صوتی یا عایق حرارتی گرفته تا کاهش مقیاس اتاق‌ها و پنهان کردن عناصر ساختاری، ناهمواری‌ها یا تاسیسات برای پنهان کردن بی‌نظمی‌ها در سقف را نیز انجام می‌دهند.

سقف‌ها را می‌توان بر اساس کاربری، روش ساخت و نوع متریال آن‌ها طبقه‌بندی کرد، با درک اینکه هیچ یک از این طبقه‌بندی‌ها متقابلاً منحصر به فرد نیستند و یک سقف بدون در نظر گرفتن نوع ساخت و ساز می‌تواند تمام اهداف را برآورده کند.

انواع سقف بر اساس کاربری

بسته به کاربری فضا، می‌توان سقف ها را بر اساس سه مفهوم تعریف کرد:

سقف های تزئینی

هدف دستیابی به زیبایی از طریق متریال، شکل، بافت، رنگ و غیره است.

سقف های سازنده

وظیفه پنهان کردن برخی از عیوب یا بی‌نظمی‌هایی را که ممکن است ناهمواری‌ها، لوله‌ها و غیره ایجاد کنند بر عهده دارند.

سقف های آکوستیک

قابلیت جذب یا انعکاس امواج صوتی تولید شده در داخل یا خارج از محل را دارند.

انواع سقف بر اساس روش ساخت

بسته به روش ساخت می‌توان سقف‌ها را به بخش‌های زیر تقسیم بندی کرد:

سقف‌های تقویت شده

ساختار آن‌ها بدون آویزان شدن از سقف از دیوارهای فضاها گرفته شده است. در اکثر خانه‌ها، این نوع سقف عمدتاً از گچ ساخته می‌شود.

سقف های کاربردی

این سقف‌ها بر روی دال‌های بتن مسلح اعمال می‌شود. دقیقا به همان روشی که گچ بر روی سقف اعمال می‌شود.

سقف های کاذب

سازه اصلی آن‌ها به وسیله پروفیل یا سیم از سقف آویزان می‌شود. به این ترتیب فضایی بین سازه و سقف خود ساختمان ایجاد خواهد شد که می‌توان از آن برای عبور تاسیسات یا مجرای اعم از برق، تهویه مطبوع و غیره استفاده کرد. این نوع سقف شامل پنل‌های گچی، پی وی سی، فایبرگلاس و سایر سقف‎ های متحرک می‌باشد.

انواع سقف از نظر نوع متریال

از سوی دیگر، طبقه بندی سقف ها را می‌توان با توجه به متریال مورد استفاده تعیین کرد. در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

سقف‌های گچی

سقف‌های گچی کاربردی، برای گچ‌کاری دال‌ها از طریق مخلوط آهک یا گچ تقویت‌شده استفاده می‌شوند، در حالی که سقف‌های ساخته شده از دال‌های سنگی گچی، سیستم‌های صنعتی هستند که به صورت معلق استفاده می‌شوند، با نام‌های تجاری شناخته شده مانند Durlock ،Knauf یا Pladur.

در حالت دوم، کل سیستم بر روی یک ساختار پروفیل گالوانیزه نصب می‌شود که دال‌های سنگ گچی بر روی آن ثابت شده‌اند و درزهای آن هنگام برداشتن اتصال، بتونه‌کاری شده و سنباده‌کاری شده و در نتیجه سقفی صاف و بدون درز باقی می‌ماند.

سقف های چوبی

این نوع سقف‌ها به دو صورت معلق و چسبیده به سقف قابل اجرا هستند. در مورد سقف‌های زبانه‌دار و شیاردار، از تخته‌ها، یا تخته‌های چوبی جداگانه استفاده می‌شود که از طریق قالب‌گیری‌ به هم مونتاژ یا نصب می‌شوند و همان خواص چوب را حفظ می‌کنند که عبارت‌اند از استحکام، انعطاف‌پذیری، کشش و دوام.

امروزه مواد دیگری مانند تخته‌های ام‌دی‌اف، تخته سه‌لایه، چوب لمینت شده یا چوب مصنوعی و غیره وجود دارد که روی صفحات قابل جابجایی قرار می‌گیرند و توسط یک چارچوب فلزی در جای خود ثابت می‌شوند.

سقف های پی وی سی

این نوع سقف پلاستیکی (پلی وینیل کلراید) با توجه به بافت‌ها، پرداخت‌ها، رنگ‌ها و شکل‌های مختلف، کاملاً سبک بوده و معمولاً به صورت معلق استفاده می‌شود و بر روی ساختار فلزی از پروفیل‌های گالوانیزه نصب می‌شود که پوشش‌های پلاستیکی از آن گرفته می‌شود.

سقف های فلزی

این سقف‌ها معمولاً با استفاده از پانل‌های آلومینیومی یا ورق فلزی قابل جداسازی بوده و به صورت معلق استفاده می‌شوند.