برج خلیفه یا برج دبی با 828 متر ارتفاع از سال 2010 تاکنون به عنوان بلندترین برج جهان شناخته می‌شود. در این مقاله به معرفی کامل این برج و 13 حقیقت جالب در مورد آن پرداخته شده است.
مشخصات اصلی برج خلیفه
ساخت برج خلیفه یا برج دبی (Burj Khalifa) از ژانویه 2004 میلادی (دی 1382 خورشیدی) آغاز شد و 1 اکتبر 2009 (9 مهر 1388) به پایان رسید. این برج در روز 4 ژانویه 2010 (14 دی 1388) به صورت رسمی افتتاح شد. برج خلیفه که 828 متر ارتفاع و 163 طبقه دارد، تاکنون عنوان بلندترین برج جهان را به خود اختصاص داده است.
در ابتدا قرار بود این برج با نام برج دبی معرفی شود اما در روز افتتاحیه توسط محمد بن راشد آل مکتوم، به پاس قدردانی از کمک‌های مالی رئیس وقت امارات متحده عربی، خلیفه بن زاید آل نهیان، به «برج خلیفه» تغییر نام پیدا کرد. خلیفه بن زاید 13 می 2022 در سن 73 سالگی درگذشت.
گفته می‌شود ساخت برج خلیفه بیش از 4 میلیارد دلار هزینه دربرداشته است. مالک این برج هولدینگ اِعمار است که یکی از بزرگترین توسعه دهندگان املاک و مستغلات در امارات متحده عربی محسوب می‌شود. برج خلیفه یا دبی شامل کاربری‌های مختلف مسکونی، اداری، تجاری و تفریحی است و در بلوار شیخ محمد بن راشد شهر دبی واقع شده است. هنگامی که جزر و مد کم و دید زیاد است، مردم می‌توانند سواحل ایران را (که حدود 153 کیلومتر دورتر است) از بالای آسمان خراش دبی ببینند.
استقبال منتقدان از برج خلیفه به طور کلی مثبت بوده است و این آسمان خراش حدود 30 جایزه دریافت کرده است. در ژوئن 2010، برج خلیفه جایزه «بهترین ساختمان بلند خاورمیانه و آفریقا» را از آن خود کرد. با این حال، شکایات متعددی در مورد کارگران مهاجر از جنوب آسیا که نیروی کار اصلی برج بودند، وجود داشت. گفته می‌شود یکی از علت‌های اصلی این شکایات، دستمزدهای پایین و مصادره گذرنامه کارگران تا زمان تکمیل بوده است.
طراحی معماری و سازه برج خلیفه
طراحی برج خلیفه را شرکت آمریکایی اسکیدمور، اوینگز، مریل (SOM) و ادرین اسمیت بر عهده داشته‌اند و طراحی آن با الهام از معماری اسلامی، طبیعت صحرا و گل هایمنوکالیس صورت گرفته است. سبک طراحی معماری این برج نئو فوتوریسم (آینده‌گرایی نو) می‌باشد. مساحت کل برج خلیفه 309٬473 مترمربع است و سازه آن از بتن مسلح، فولاد و آلومینیوم تشکیل شده است.
برج خلیفه از یک پلان به شکل «Y» استفاده می‌کند تا نیروهای باد وارد بر سازه کاهش یابد. تعداد شمع‌های مورد استفاده 194 عدد است و قطر هر شمع 1.5 متر و طول آن 43 متر می‌باشد. ظرفیت هر شمع 3000 تن محاسبه شده است.
حدود مصرفی 250,000 مترمکعب بتن و 39,000 تن میلگرد فولادی برای ساخت برج خلیفه استفاده شده است و نمای کرتین وال آن شامل 83,600 مترمربع شیشه و 27,900 مترمربع فلز است. رقمی حدود 22 میلیون نفر – ساعت نیروی انسانی برای ساخت این برج مورد استفاده قرار گرفته است.
طراحی محوطه برج خلیفه
پایین پاهای بلندترین برج جهان نیز پارکی با شکوه و بزرگ مشابه عظمت و بزرگی برج خلیفه قرار دارد. این برج توسط 11 هکتار پارک شامل درختان، دریاچه، شهربازی و فضاهای غذاخوری در فضای باز احاطه شده است.
دبی آب و هوایی بیابانی دارد و تابستان آن را بادهای شدید، گرمای طاقت فرسا و رطوبت بالا غیر تحمل می‌کند. گروه مشهور SWA مسئول طراحی محوطه برج خلیفه بود و راه‌حل‌های پایداری را برای این محیط چالش‌برانگیز ارائه کرد.
جان وانگ، که این پروژه را رهبری می‌کرد، می‌گوید که در طراحی محوطه برج خلیفه هدف اصلی بهبود شرایط ریزاقلیمی این مکان بود تا از یک محیط گرم و خشن به یک چشم‌انداز زیست‌پذیر و همسو با اقلیم و فرهنگ دبی تبدیل شود.
لازم به ذکر است که پوشش گیاهی پارک برج خلیفه با دقت فراوان و در نتیجه تحقیقات گسترده توسط طراحان SWA انتخاب شده است و در طراحی محوطه از گیاهان بومی مانند نخل، ساکولنت و درختچه‌های خاردار استفاده شده است. نکته جالب توجه این است که گیاهان این مجموعه با آب جمع‌آوری شده از سیستم‌های خنک‌کننده برج آبیاری می‌شوند. این سیستم سالانه 68,000,000 لیتر آب را فراهم می‌کند.
در نهایت گروه طراحی SWA یک بافت همبند طراحی کردند که به شکل سه شاخه در پایه برج است و از این طریق با محله و شهر مرتبط می‌شود. پارک برج خلیفه از یک سمت به دریاچه‌ای مصنوعی و کم‌عمق در نزدیکی برج و از سمت دیگر به بلوار شیخ محمد بن راشد می‌رسد.
طراحی آب نمای برج خلیفه
همه چیز برج خلیفه خارق العاده است. آب نمای معروف دریاچه برج خلیفه که با موسیقی می‌رقصد با هزینه‌ای حدود 200 میلیون دلار طراحی و ساخته شده است. این آب نما شامل 6,600 چراغ در 25 رنگ متفاوت است و طول آن به 275 متر می‌رسد و آب را تا 150 متر به سمت آسمان پرتاب می‌کند. آب نمای دبی به عنوان بزرگترین آب نمای جهان می‌تواند در هر لحظه حجمی معادل 83,000 لیتر آب را در هوا افشانه کند.
طراحی آب نمای دبی را نیز یک شرکت آمریکایی به نام وت دیزاین بر عهده داشته است. از نظر سازندگان این آب نما، موسیقی wave اثر بیژن مرتضوی، موسیقی‌دان و خواننده ایرانی، تماشایی‌ترین نمایش فواره‌ای جهان است.
13 حقیقت در مورد برج خلیفه
1- برج خلیفه با 828 متر ارتفاع نه تنها بلندترین نه تنها مرتفع‌ترین آسمان خراش جهان است، بلکه مرتفع‌ترین سازه‌ای است که تاکنون به دست بشر ساخته شده است.
2- هزینه ساخت برج حدود 4 میلیارد دلار و هزینه کل پروژه (محوطه، آبنما و…) 20 میلیارد دلار برآورد شده است.
3- ساخت برج خلیفه 6 سال به طول انجامیده است و برای گمراه کردن رقیبان ارتفاع نهایی آن در ابتدا مشخص نشده بود.
4- برج خلیفه دبی در بین ساختمان‌های موجود در جهان با 163 طبقه، بیشترین طبقات را دارد.
5- مدت زمان شستشوی نمای برج خلیفه حدود 2 تا 3 ماه طول می‌کشد.
6- در بین آسانسورهای موجود در جهان، طولانی‌ترین مسافتی که یک آسانسور طی می‌کند با 504 متر متعلق به برج خلیفه است.
7- بالاترین نصب آسانسور در جهان در برج خلیفه قرار گرفته است. این آسانسور داخل میله بالای برج قرار دارد.
8- بزرگترین پمپ بتن در جهان (2 دستگاه) برای پمپاژ بتن تا ارتفاع 600 متر، در فرآیند ساخت برج خلیفه دبی استفاده شده است.
9- یک شب اقامت در هتل برج خلیفه (هتل آرمانی دبی) بسته به فصل و تاریخ انتخابی بین 2,500 تا 4,200 درهم هزینه دارد.
10- هزینه صرف یک وعده غذایی در رستوران‌های برج خلیفه از 200 تا 325 درهم متغیر است.
11- بلندترین کلوپ شبانه جهان در طبقه 144 برج خلیفه واقع شده است.
12- مرتفع ترین رستوران جهان در طبقه 122 برج و در ارتفاع 442 متری از سطح زمین قرار گرفته است.
13- بلندترین ساختمانی که نمایش آتش بازی سال نو و نمایش نور و صدا در جهان در آن انجام شده است برج خلیفه دبی می‌باشد.
منابع: Wikipedia ،www.burjkhalifa.ae
